Zabrze wnioskuje o wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Zabrze chce podkreślić swój górniczy rodowód i pragnie to zrobić w zdecydowany sposób. Dziś Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu składa na ręce Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniosek na Listę Informacyjną UNESCO o wpis dobra HISTORYCZNY KOMPLEKS WYDOBYCIA WĘGLA KAMIENNEGO W ZABRZU (XVIII–XX WIEK).

Wniosek przekażą Hannie Wróblewskiej, Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego: dyrektor Muzeum Bartłomiej Szewczyk, pełniąca obowiązki prezydenta Miasta Zabrze Ewa Weber, Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa oraz Senator Halina Bieda.

W skład zespołu zabytkowego wskazywanego do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa wchodzą powiązane historycznie kompleksy, ilustrujące etapy rozwoju górnictwa węgla kamiennego na Górnym Śląsku.

1. Kopalnia Królowa Luiza – znakomicie zachowana kopalnia węgla kamiennego, jedna z dwóch najstarszych na terenie Śląska. W skład kompleksu wchodzi też pokazowo-edukacyjny zespół kopalniany z drugiej połowy XX w. (kopalnia szkoleniowa).

2. Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna – najdłuższe zachowane w Europie górnicze wyrobisko transportowo-odwadniające, drążone od końca XVIII w.

3. Kopalnia Guido – przykład założonej w XIX w. kopalni prywatnej, która w drugiej połowie XX w. otrzymała nowe życie jako szkoleniowa i doświadczalna. Zarazem najrozleglejsza, z najlepiej zachowanym wyposażeniem trasa turystyczna europejskiego górnictwa węglowego.

Są to – podkreślają wnioskodawcy – jedyne w skali kraju i wyjątkowe w Europie tak kompletnie zachowane, wyposażone, rozległe i udostępniane zabytkowe zespoły wyrobisk węgla kamiennego, dopełnione zachowanym parkiem maszynowym w stanie użytkowym. Miasto zaznacza w oficjalnym komunikacie, że to "pierwszy etap procesu, który może przynieść Zabrzu prestiżowe światowe wyróżnienie i uczynić miasto ważnym punktem na mapie postindustrialnej turystyki".

– Zabrzański Kompleks Wydobycia Węgla Kamiennego to świadectwo naszej historycznej roli jako awangardy przemysłowej w XIX i XX wieku. Dziś przemysłowy dorobek miasta z powodzeniem przekształcamy w unikatową atrakcję turystyczną – podkreśla pełniąca funkcję prezydenta Ewa Weber.

W zeszłym roku Muzeum Górnictwa Węglowego, do którego należą te obiekty, odwiedziło blisko pół miliona turystów. Celem miasta jest osiągnięcie miliona odwiedzających. Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa zwraca uwagę na odpowiedzialność, jaka wiąże się z potencjalnym wpisem na listę UNESCO.

– To nie tylko zaszczyt, ale także zobowiązanie do dalszej ochrony i promocji naszego dziedzictwa oraz angażowania mieszkańców w jego rozwój – zaznacza. 

Proces wpisu na listę światowego dziedzictwa jest długotrwały – po złożeniu wniosku dokument zostanie przesłany – zaznacza zabrzański magistrat – do Sekretariatu Komitetu Światowego Dziedzictwa, a po roku możliwa będzie jego wstępna ocena. Ostateczną decyzję podejmuje Komitet Światowego Dziedzictwa.