Muzeum Śląskie zaprasza na spotkanie z niematerialnym dziedzictwem kulturowym

Autor: w dniu 2023-07-21

Rękodzielnicy i kolędnicy z Beskidów, ceramicy z Bolesławca, rzeźbiarze w soli z Wieliczki, górnicy i muzycy, a nawet Lajkonik z Krakowa – oni wszyscy tworzą niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce. Z okazji jubileuszu 20-lecia powstania Konwencji UNESCO w sprawie ochrony tegoż dziedzictwa – w 6 polskich miastach zorganizowane zostaną specjalne wydarzenia. Jedno z nich dotrze do Katowic. 

Prezentacje oraz pokazy rzemiosła i rękodzieła z województw śląskiego, małopolskiego i dolnośląskiego odbędą się w najbliższą sobotę, 22 lipca w godzinach od 14.00 do 17.30 w budynku administracyjnym Muzeum Śląskiego w Katowicach.

Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z Muzeum Śląskim w Katowicach zapraszają na wystawę "Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce", która zostanie zaprezentowana w 6 miastach Polski. Wystawie będą towarzyszyły sesje, spotkania oraz konferencje.

Wstęp do muzeum w tym dniu będzie bezpłatny

"Niematerialne dziedzictwo kulturowe oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i, w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część własnego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności." – to fragment konwencji UNESCO dotyczący niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Na listach UNESCO wpisanych jest obecnie blisko 700 elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego ze 140 krajów.

Z województwa śląskiego na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego trafiły m.in.:

• Barbórka górników węgla kamiennego na Górnym Śląsku,
• Gajdy – umiejętność wytwarzania instrumentu i praktyka gry,
• Kolędowanie Dziadów Noworocznych na Żywiecczyźnie,
• Rusznikarstwo artystyczne i historyczne – wyroby według tradycyjnej szkoły cieszyńskiej,
• Tradycje wytwarzania koronki koniakowskiej,
• Tradycyjna technika ludwisarska stosowana w ludwisarni Felczyńskich w Taciszowie,
• Umiejętność gry na dudach żywieckich oraz sposób ich wytwarzania,
• Zabawkarstwo żywiecko-suskie.

Program wydarzeń w Muzeum Śląskim w Katowicach:

13.00 Otwarcie wystawy "Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce".
Wydarzenie otworzy Orkiestra Dęta Polskiej Grupy Górniczej, praktykująca tradycje kulturowe górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska. Element ten został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w marcu 2023 roku.
14.00 – 16.30 Konferencja na temat niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Plan konferencji:
14.00
Zwyczaje i tradycje na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego – Katarzyna Sadowska-Mazur, Kierownik zespołu ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID
Niematerialne dziedzictwo kulturowe województwa dolnośląskiego – Krzysztof Czartoryski, Koordynator ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID
Niematerialne dziedzictwo kulturowe województwa małopolskiego i śląskiego – Agata Mucha, Koordynator ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID
15.00
Szkoła Rzemiosł Cieszyn, Lubomira Trojan, Zamek Cieszyn

15.15
Małopolska Szkoła Tradycji i Studium folklorystyczne – dobre praktyki, Marta Smólczyńska, MCK SOKÓŁ
15.30
10-lecie Redyku Karpackiego. Od redyku do bacowania, Józef Michałek, Fundacja Pasterstwo Transhumancyjne
17.30 Koncert Kapeli DudySkrzypce
Zespól z Sopotni Małej, zaprezentuje tradycyjną muzykę górali żywieckich.
Marta Matuszna – skrzypce, śpiew, Rafał Bałaś – dudy.
Zespół w ramach ubiegłorocznej 56. edycji Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu, zajął I miejsce w kategorii: Kapele.

Fot: archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa