Dziś 43. rocznica pacyfikacji kopalni „Wujek”. Zawyją syreny

16 grudnia 2024 roku obchodzimy 43. rocznicę pacyfikacji kopalni "Wujek" – najtragiczniejszego wydarzenia stanu wojennego w Polsce. To ważny dzień w historii Katowic i całego kraju, przypominający o brutalności reżimu komunistycznego oraz heroizmie strajkujących górników. Uroczystości rocznicowe odbędą się pod patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

W związku z obchodami rocznicowymi w Katowicach zaplanowano uroczystości. O 8.00 odbędzie się uroczystość pod Krzyżem–Pomnikiem Poległych Górników. Złożone zostaną kwiaty pod Krzyżem–Pomnikiem Poległych Górników przy kopalni "Wujek" (plac NSZZ "Solidarność"). O 11.30 upamiętnieni zostaną z kolei medycy, którzy pomagali rannym górnikom. Kwiaty zostaną złożone pod tablicą pamiątkową w Uniwersyteckim Centrum Medycznym im. prof. K. Gibińskiego (ul. Medyków 14), zaś o 13.00 w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (ul. Piękna 8, Katowice) odbędzie się msza święta w intencji dziewięciu górników, którzy stracili życie podczas pacyfikacji. Symboliczny przemarsz i uroczystości główne zaplanowano na 14.15. Po mszy uczestnicy przejdą pod Krzyż–Pomnik Poległych Górników, gdzie o godz. 14:45 odbędzie się apel poległych oraz składanie wieńców i kwiatów.

Pacyfikacja kopalni "Wujek" – największa zbrodnia stanu wojennego

Pacyfikacja kopalni "Wujek" miała miejsce 16 grudnia 1981 roku, trzy dni po ogłoszeniu stanu wojennego przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Strajk w "Wujku" wybuchł na znak sprzeciwu wobec brutalnego zatrzymania Jana Ludwiczaka, przewodniczącego zakładowej "Solidarności", oraz w odpowiedzi na represje wobec związkowców i działaczy opozycji w całym kraju.

Władze PRL zdecydowały się użyć siły, aby zdławić protesty. Do kopalni "Wujek" skierowano ogromne siły – 1471 funkcjonariuszy MO i ZOMO, 760 żołnierzy oraz 22 czołgi i 44 wozy bojowe. Około godz. 12:30 pluton specjalny ZOMO otworzył ogień do strajkujących górników. Zginęło dziewięciu protestujących, a 23 zostało rannych.

Lista poległych górników:

• Józef Czekalski (48 lat)
• Krzysztof Giza (24 lata)
• Joachim Gnida (28 lat)
• Ryszard Gzik (35 lat)
• Bogusław Kopczak (28 lat)
• Andrzej Pełka (19 lat)
• Jan Stawisiński (21 lat)
• Zbigniew Wilk (30 lat)
• Zenon Zając (22 lata)

Pacyfikacja "Wujka" stała się symbolem odwagi i determinacji Polaków w walce z komunistycznym reżimem. Brutalność władz PRL, w tym decyzje o użyciu broni, wywołały szok zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej.

Długa droga do sprawiedliwości

Dopiero po 27 latach dowódca plutonu specjalnego ZOMO sierż. Romuald Cieślak został skazany na sześć lat więzienia. Inni odpowiedzialni za masakrę górników również usłyszeli wyroki, choć większość z nich była stosunkowo łagodna. Przywódcy komunistyczni, w tym gen. Wojciech Jaruzelski i Czesław Kiszczak, nigdy nie ponieśli pełnej odpowiedzialności za swoje działania.

Dlaczego pamięć o "Wujku" jest tak ważna?

Rocznica pacyfikacji kopalni "Wujek" przypomina o cenie, jaką Polacy zapłacili za wolność. Dziewięciu górników, którzy zginęli w walce o swoje prawa, pozostaje symbolem odwagi i niezłomności. Wydarzenia te są również przestrogą przed brutalnością autorytarnych reżimów i przypomnieniem, jak ważne są wartości takie jak wolność, solidarność i godność człowieka.

Upamiętnią rocznicę. Zawyją syreny

Dziś,  w związku z rocznicą, o godzinie 11:00 na terenie Katowic przeprowadzony zostanie trening sprawności syren alarmowych wykorzystywanych w systemie ostrzegania i alarmowania ludności.

Emitowany będzie trzyminutowy, ciągły dźwięk oznaczający odwołanie alarmu.

Zdjęcie wyróżniające: IPN Katowice