Najstarszy katowicki zabytek doczeka się prac konserwatorskich

Autor: w dniu 2024-06-27

Rozpoczęło się postępowanie przetargowe dotyczące restauracji drewnianego kościoła pw. św. Michała Archanioła w Parku Kościuszki. Prace będą polegać na przeprowadzeniu pełnej konserwacji technicznej i estetycznej bryły kościoła oraz jego otoczenia.

Zespół kościelny w Parku Kościuszki trafił do Katowic z Syryni w pierwszej połowie XX w. i składa się z kościoła oraz wolnostojącej dzwonnicy. Całość otoczona jest drewnianym ogrodzeniem i w 1971 r. została wpisana do rejestru zabytków, co oznacza, iż wszelkie prace na tym terenie można wykonywać wyłącznie za zgodą Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. tego względu obiekt znajduje się pod opieką Muzeum Historii Katowic i na co dzień jest udostępniany pobliskiej Parafii św. Michała Archanioła w Katowicach – przypomina Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Z uwagi na planowane roboty budowlano-konserwatorskie, teren kościoła został wyłączony z użytkowania i obecnie jest niedostępny dla wiernych oraz zwiedzających.

W ramach podstawowego zakresu zamówienia, wybrany wykonawca zostanie zobowiązany do opracowania kompleksowej dokumentacji projektowej dla zespołu kościelnego, obejmującego drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła, dzwonnicę, ogrodzenie i zagospodarowanie terenu, a następnie wykonania robót budowlanych i prac konserwatorskich w zakresie drewnianego kościoła oraz jego najbliższego otoczenia. Po podpisaniu umowy z wybranym wykonawcą realizacja zadania ma potrwać do 13 miesięcy.

Z uwagi na fakt, iż mamy tu do czynienia z obiektem o wysokich walorach estetycznych i ogromnej wartości historycznej dla naszego regionu, w pierwszej kolejności planowane są prace mające na celu zabezpieczenie obiektu, zarówno poprzez konserwację poszczególnych elementów konstrukcyjnych, jak również pod kątem bezpieczeństwa pożarowego. Zostanie wymienione również całe poszycie dachowe, wykonana impregnacja drewna oraz fumigacja obiektu, a więc proces polegający na pozbyciu się szkodników żyjących w drewnie. Całkowitej wymianie podlegać będzie instalacja elektryczna oraz system sygnalizacji pożaru. W zakresie robót podstawowych planowane jest także wykonanie systemu gaśniczego opartego na działaniu tzw. mgły wodnej – mówi Jarosław Łuczyński, dyrektor ds. inwestycji kubaturowych w Katowickich Inwestycjach S.A., miejskiej spółce która prowadzi przetarg w imieniu Katowic.

W ogłoszonym postępowaniu przetargowym uwzględniono kilka praw opcji. Pierwsze z nich dotyczy wykonania robót budowlano-konserwatorskich dla drewnianej dzwonnicy w zakresie m.in. fumigacji i pełnej impregnacji drewna, wymiany poszycia dachowego – w tym odtworzenia pierwotnego układu okładziny ścian dolnej części wieży z gontów. Drugie z praw opcji dotyczy robót budowlano-konserwatorskich dla zagospodarowania terenu wraz z ogrodzeniem – w przypadku zlecenia tego zakresu, wykonawca zostanie zobowiązany m.in. do impregnacji ogrodzenia i wymiany gontów, wykonania zewnętrznej iluminacji, aranżacji zieleni i lapidarium. Ostatnie, trzecie prawo opcji dotyczy aranżacji wnętrz kościoła, tj. konserwacja/odtworzenie elementów wyposażania jak np. ambona, lektorium, ołtarz i obejmuje zarówno prace projektowe, jak i ich realizację.

Na oferty od zainteresowanych wykonawców komisja przetargowa czeka do 11 lipca. Inwestycja będzie realizowana z dofinansowaniem Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

Zespół kościelny z Parku Kościuszki trafił do Katowic z Syryni w 1938 r. Na jego nową lokalizację wybrano najwyższy punkt Parku Kościuszki – Wzgórze Beaty o wysokości 334,5 m n.p.m. Miał to być początek budowy skansenu w Parku, który jednak ostatecznie nie powstał. Najprawdopodobniej kościół został wybudowany w 1510 roku. Według niemieckiego historyka sztuki, Hansa Lutscha przemawiać za tym miała data wyryta w belce progowej, która jednak nie zachowała się do dziś. Są jednak też hipotezy mówiące o tym, że jest to kościół z 1305 roku, a wyryta data dotyczy nie powstania, ale renowacji lub rozbudowy.

Park Kościuszki to jeden z bardziej reprezentacyjnych punktów rekreacyjnych na mapie Katowic. Na co dzień opiekuje się nim Zakład Zieleni Miejskiej. Pracownicy codziennie sprzątają go i doglądają znajdujących się tam roślin. Co roku sadzą też jednoroczne kwiaty różnych gatunków – w tym roku to 45 tys. sztuk, co wpływa na uatrakcyjnienie tej przestrzeni. Dodatkowo, do końca 2024 r. rozpoczynają się prace związane z remontem wieży spadochronowej, która jest symbolem śląskich harcerzy stawiających opór w pierwszych dniach II wojny światowej. Obecnie trwają prace projektowe w związku z planowanym remontem obiektu.

Foto i źródło: UM Katowice