Milionowe zaległości czynszowe. Jak dłużnicy mogą się z nimi uporać?
Autor: Andrzej Zazgórnik w dniu 2023-06-12
Wielomilionowe zaległości czynszowe lokatorów mieszkań komunalnych w Bytomiu wobec miasta. Jednym ze sposobów walki z dłużnikami jest porozumienie z Krajowym Rejestrem Długów, który umożliwia odzyskiwanie należności od nieuczciwych lokatorów. Nim jednak do tego dojdzie, najemcy mają kilka możliwości zmniejszenia długu.
Z 13,70 zł do 18 zł wzrosła w Bytomiu stawka godzinowa dla osób chcących odpracować swoje zadłużenie wobec gminy za lokale mieszkalne. Odpracowanie długu to jedna z form wsparcia lokatorów, którzy nie płacą za mieszkanie.
Zaległości czynszowe w Bytomiu. Można je odpracować
O możliwość odpracowania zadłużenia może ubiegać się każda pełnoletnia osoba korzystająca z mieszkania na terenie Bytomia. Istnieje również możliwość rodzinnego odpracowania długu, a nawet odpracowania – w zastępstwie dłużnika – przez osobę chętną z jego najbliższego otoczenia. W praktyce oznacza to np. pełnoletnie dzieci mogą odpracować swój dług razem z rodzicami lub w imieniu rodziców.
Uczestnicy programu najczęściej wykonują prace remontowe, porządkowe, a także biurowe w jednostkach gminnych, począwszy od Bytomskich Mieszkań i MOPR-u, po szkoły i przedszkola. W ofercie są także prace konserwacyjne czy przy pielęgnacji zieleni.
– Osoby decydujące się na odpracowanie długu nie otrzymują wynagrodzenia za wykonywane czynności. Rozliczenie odbywa się bezgotówkowo poprzez pomniejszenie ich zaległości za lokal. Mamy nadzieję, że podwyższenie stawki wpłynie nie tylko na sumę odpracowanych kwot, ale także na większe zainteresowanie dłużników tą formą wsparcia – mówi Barbara Rak, zastępca dyrektora Bytomskich Mieszkań.
300 mln zł zaległości w opłatach za mieszkania
W Bytomiu zaległości czynszowe obciążają ponad 10 tysięcy lokali komunalnych na łączną kwotę około 300 mln zł. Jednym ze sposobów walki z dłużnikami jest porozumienie z Krajowym Rejestrem Długów, który umożliwia odzyskiwanie należności od nieuczciwych lokatorów.
– Od maja 2019 roku, kiedy podpisano umowę z KRD do kwietnia 2023 roku do Krajowego Rejestru Długów wpisano już ponad 2,5 tysiąca osób. Rekordzista posiada zaległości w wysokości około 377 tys. zł – wylicza Barbara Rak.
Niektórzy korzystają z możliwości odpracowania długu
Zadłużony lokator ma różne możliwości zmniejszenia długu, które dopasowane są do każdego indywidualne. Można wówczas skorzystać z:
- ulgi w postaci rozłożenia zaległości na raty czy odroczenia terminów zapłaty;
- zamiany lokali na mniejsze przy pomocy Bytomskich Mieszkań /mniejsze koszty utrzymania mniejszych metrażowo mieszkań pozwalają dłużnikom na spłatę starych zobowiązań/;
- odpracowania należności za lokale mieszkalne poprzez wykonywanie drobnych prac jak: sprzątanie, malowanie, prace budowlane czy utrzymywanie czystości w budynku i jego otoczeniu.
– Analizujemy każdą sprawę pod kątem możliwości finansowych dłużnika, a także jego sytuacji rodzinnej. Proponujemy zadłużonym lokatorom różne warianty spłaty zadłużenia – mówi Barbara Rak.
Tylko w ubiegłym roku swój dług odpracowało 55 osób na łączną kwotę prawie 250 tys. zł. W tym roku zaległości za gminne lokale mieszkalne odpracowały 32 osoby na kwotę ponad 96 tys. zł.
Co trzeba zrobić, by odpracować zadłużenie?
Wystarczy, że dłużnik zgłosi się do Działu Windykacji Bytomskich Mieszkań i zadeklaruje chęć odpracowania długu, składając odpowiedni wniosek. Może wybrać sposób odpracowania – prace porządkowe, np. sprzątanie, prace remontowe, naprawę mebli, malowanie czy tapetowanie. Można także wykonywać prace ogrodnicze, jak np. sadzenie kwiatów lub porządkowanie terenów zielonych.
– Ściąganie należności za lokale to obowiązek właściciela lokali, w tym przypadku gminy Bytom. Przypominamy, że naliczane opłaty powinny pokrywać m.in. koszty konserwacji i utrzymania nieruchomości w należytym stanie technicznym, w tym bieżące naprawy i remonty w budynkach komunalnych – mówi Barbara Rak. – Dlatego apelujemy do lokatorów mających zadłużenie, aby poważnie potraktowali wezwanie i propozycje, jakie do nich kierujemy – dodaje Barbara Rak.
W zarządzeniu Prezydenta regulującym kwestię odpracowania zmienił się również zapis, że "Wierzyciel może nie wyrazić dłużnikowi zgody na ponowne zawarcie umowy na spłatę zadłużenia w formie świadczenia rzeczowego, w szczególności gdy dłużnik z przyczyn przez siebie zawinionych nie zrealizował umowy dotyczącej spłaty zadłużenia w formie świadczenia rzeczowego''.
Przywrócenie tytułu prawnego do zajmowanego lokalu
Zadłużeni lokatorzy mogą starać się o przywrócenie im tytułu prawnego do zajmowanego lokalu, jeżeli m.in. będą regulować swoje zobowiązania wobec gminy w systemie ratalnym. Tytuł prawny (przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z przepisów stosownej uchwały, w tym np. kryterium dochodowego) może zostać przywrócony jeżeli – w odniesieniu do zadłużenia – spełniony zostanie jeden z dwóch warunków:
- zaległości zostały rozłożone na raty i spłacane są w pełnej wysokości przez co najmniej pięć kolejnych miesięcy bądź
- zawarta została umowa o odpracowanie długu. Warunkiem tu także jest jego odpracowanie za okres co najmniej pięciu kolejnych miesięcy.
Ponadto należy także na bieżąco regulować aktualne zobowiązania, tj. odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego i opłaty za media.
Zawarcie umowy najmu daje możliwość niejednokrotnie wsparcia w postaci dodatku mieszkaniowego, dzięki czemu zmniejszają się koszty utrzymaniu lokalu, a osoba spłacająca zadłużenie ma szansę odzyskać płynność finansową.